فوتسال

پیشرفت و تکامل فوتسال هیچگاه نقطه ی پایانی ندارد. و مسابقات جام جهانی فوتسال ، قهرمانی قاره ها (اروپا- آسیا و ...) تورنمنت های مختلف بین المللی و نیز مسابقه های باشگاهی در کشورها، موقعیت های مناسبی هستند تا توانایی بازیکنان و تیم ها با یکدیگر مقایسه شده و چشم انداز آینده فوتسال ترسیم شود. همه این موارد موجب می گردند تا انتظارات برای خلق شگفتی ها از مربیان و بازیکنان در رده های مختلف روز به روز افزایش یابد.

یکی از رشته های ورزشی که هم بسیار سخت و هم بسیار هیجان انگیز است، رشته فوتسال می باشد. که تفاوت فراوانی با بازی فوتبال چمنی دارد. و از مهمترین این تفاوت ها این است که فوتبال چمنی در یک محیط کاملا" باز انجام می گیرد و قوانین آن متفاوت با قوانین فوتسال است. فوتبال چمنی هم در ابعاد، بسیار بزرگتر و هم بازیکنان بیشتر نسبت به بازیکنان فوتسال دارد. بازی فوتسال بوسیله دو گروه یا تیم که هر گروه تعداد پنج نفر می باشند و در داخل سالن ، بازی می شود. هدف از این بازی آن است که توپ به داخل دروازه حریف زده شود. در این بازی فقط دروازبانان مجاز هستند از دستهای خود برای گرفتن توپ استفاده کنند و بقیه بازیکنان از پاها و تنه و یا سر برای زدن ضربه به توپ استفاده می کنند و طبق آیین نامه فدراسیون جهانی فوتبال (FIFA) بازی در زمینی به ابعاد ٢٢×١٨ تا ٤٢×٣٨ برگزار می شود. البته باید توجه داشت که بازی قاعدتا" در زمین هندبال که ابعاد آن ٢٠×٤٠ است، انجام می شود.

تاریخچه ی فوتسال

فوتسال نخستین بار در سال ١٩٣٠ توسط پروفسور خوان کارلوس سریانی ابداع شد. که در سالنی به ایعاد زمین بسکتبال برگزار گردید. این مربی آرژانتینی در شهر مونته ویدئو این ورزش را امتحان کرد. در همان سالها برزیلی ها که می خواستند فوتبال خیابانی سائوپولو را گسترش دهند شروع به نوشتن اولین قوانین فوتبال داخل سالن نمودند. زیبایی های این ورزش سبب شد که به سرعت توسعه پیدا کند. در سال ١٩٧١ فدراسیون جهانی فوتبال داخل سالن (FIFUSA) تشکیل شد. اولین دوره رقابت های فوتسال در شهر سائو پلوی برزیل با حضور کشورهای پاراگوئه و اروگوئه برگزار شد. آن زمان بازیکنان فوتبال چمنی هم اجازه شرکت در رقابتهای سالنی را داشتند، بنابراین پله، ریولینو، فالکائو و زیکو مجالی برای نمایش مهارتهای خود یافتند. دومین دوره رقابتهای جام جهانی در سال ١٩٨٥ و زیر نظر FIFUSA برگزار شد، مادرید میزبان دومین دوره بود.

با توسعه فوتسال و پیوستن کشورهای بسیاری به FIFUSA، فیفا وارد میدان شد وکنترل فوتبال داخل سالن را در دست گرفت. از آن پس فدراسیون جهانی فوتبال برنامه های متعددی را برای فراگیر شدن این زیر مجموعه خود انجام داد. از سال ١٩٨٩ فیفا مسئول فوتسال است و در همان سال رقابتهای جهانی را در کشور هلند برگزار کرد. در این رقابتها که ایران حضور نداشت، تیم های برزیل، هلند، آمریکا و بلژیک در مکانهای اول تا چهارم جای گرفتند. رقابتهای جهانی فوتسال همانند جام جهانی فوتبال هر چهار سال یکبار برگزار می شود. در سال ١٩٩٢دوره دوم در هنگ کنگ برگزار شد که رتبه های اول تا چهارم به تیم های برزیل، آمریکا،اسپانیا و ایران رسید. در سال ١٩٩٦ اسپانیا میزبان مسابقات بود، برزیل،اسپانیا،روسیه و اوکراین به ترتیب بر روی سکو قرار گرفتند و مسابقات سال ٢٠٠٠ در گواتمالا برگزار شد که اسپانیا، برزیل، پرتغال و روسیه بهترین های جهان بودند. پنجمین دوره ی رقابتها در سال ٢٠٠٤ در کشور چین تایپه برگزار شد که در آن اسپانیا، ایتالیا، آرژانتین رتبه های اول تا سوم را کسب نمودند و تیم ملی فوتسال ایران در دور مقدماتی بازیها حذف گردید.    

تاریخچه فوتسال

 

منشا شكل گيري فوتسال به شهر مونت ويدئوي اروگوئه باز ميگردد. در سال 1930، ژوان كارلوس سرياني، فوتبال پنج نفره را براي مسابقات جوانان در YMCA پي ريزي كرد. اين رقابتها در زميني به ابعاد زمين بسكتبال، در محلهاي سرپوشيده و يا در محل باز و بدون ديوار و حصار انجام مي گرفت.
واژه FUTSAL، واژه بين المللي براي اين رشته ورزشي است. اين واژه برگرفته از لغات اسپانيايي FUTbol ( به معناي فوتبال )، و SALA ( به معناي داخلي يا داخل سالن ) مي باشد. از زماني كه سرياني اين حركت را آغاز كرد، فوتسال به سرعت در آمريكاي جنوبي (بخصوص برزيل) محبوبيت پيدا كرد. بسياري از بازيكنان بزرگ و مشهور فوتبال برزيل، از طريق كسب مهارتهاي رشته ورزشي فوتسال، سبك ها و متدهاي خود را در رشته فوتبال گسترش داده و اين موضوع زمينه مطرح شدن آنها را به عنوان بازيكنان بزرگ فوتبال فراهم نمود. بازيكناني مانند پله، زيكو، به به تو و ساير ستاره هاي فوتبال برزيل مهارت هاي خود را از طريق بازي در زمين هاي فوتسال و شركت در اين رشته ورزشي ترقي دادند. ازآن هنگام، برزيل راه خود را به سوي مطرح شدن به عنوان قطب اصلي فوتسال جهان در پيش گرفت و اكنون مسابقات اين رشته ورزشي تحت حمايت FIFA در سراسر جهان برگزار مي گردد.
اولين رقابت بين المللي فوتسال در سال 1965 برگزار شد، زماني كه پاراگوئه اولين جام آمريكاي جنوبي را بدست آورد. شش جام ديگر آمريكاي جنوبي تا سال 1979 برگزار شد كه برزيل پيروز تمامي اين ميادين بود. برزيل جايگاه خود را به عنوان قدرت برتر در اولين جام آمريكايي تا سال 1980 حفظ كرد و اين جام را بار ديگر در سال 1984 بدست آورد.
اولين دوره قهرماني فوتسال جهان با حمايت FIFUSA ( قبل از ادغام اعضاي آن با FIFA در سال 1989 )، در سائوپائولوي برزيل برگزار شد كه با قهرماني برزيل به اتمام رسيد. موفقيت هاي برزيلي ها در دومين جام جهاني فوتسال در كشور اسپانيا و در سال 1985 تكرار شد اما در سومين جام جهاني در سال 1988 و در كشور استراليا،برزيل مقابل پاراگوئه تن به شكست داد. FIFA مستقيماً حمايت مالي (sponsorship) مسابقات فوتسال را در سال 1989 بدست گرفت و اولين جام جهاني فوتسال با حمايت فيفا در هلند برگزار شد. پس از آن، جام هاي جهاني در سال هاي 1992 (در هنگ كنگ)، 1996(در اسپانيا) و 2000 (در گواتمالا) برگزار شد. فوتسال در اروپا به عنوان عضو جديدي از UEFA مطرح مي باشد كه محبوبيت و عموميت يافتن آن مقدمه اي براي برگزاري مسابقات قهرماني فوتسال اروپا گرديده است. اولين مسابقات قهرماني، در فوريه 1999 در شهر گرانداي كشور اسپانيا برگزار گرديد و فينال پرشور و هيجاني داشت. در اين بازي روسيه بعد از يك بازي پرهيجان در حالي كه نتيجه بازي 3 بر3 مساوي بود ، اسپانيا را با يك ضربه پنالتي شكست داد. دور بعدي فينال رقابت هاي قهرماني فوتسال اروپا در سالن ورزشي لوژنيكي در فوريه 2001 و در شهر مسكو برگزار شد. در آغاز هشت تيم به دو گروه تقسيم شدند. گروه برنده ها و بازنده ها در ديدارهاي نيمه نهايي به مصاف هم رفتند، جايي كه اسپانيا و اكراين، روسيه و ايتاليا را شكست دادند.
اسپانيا گل سر سبد رقابتهاي قهرماني بود و اكراين را در فينال و پس از يك جنگ سخت با نتيجه 2-1 شكست داد. ايتاليا پيشتاز سومين رقابتهاي جام اروپايي 2003 بود و موفقيتهاي چشم گيري در اين دوره بدست آورد. بيش از 6000 نفر از طرفداران و مشتاقان فوتسال در پالاماجيوي كاسرتا، گرد آمده بودند تا از نزديك شاهد هنرنمايي اسپانيا در مقابل اوكراين باشند كه نتيجه را 0-1 به اسپانيا واگذار كرد. ايتاليا بار ديگر به نيمه نهايي رقابتهاي جام اروپا (UEFA ) در سال 2005 راه يافت و در اين مرحله به مصاف روسيه رفته و نتيجه را واگذار كرد. اين در حالي اتفاق افتاد كه در نيمه نهايي ديگر، اسپانيا نايب قهرمان سال 2003 را شكست داد. به اين ترتيب اسپانيا بار ديگر به مرحله نهايي جام راه يافته و بعد از آنكه جمهوري چك را بانتيجه 2-1 در استراوا شكست داد عنوان قهرماني را از آن خود كرد. تورنمنت سال 2007 در شهر پورتوي پرتغال برگزار گرديد و اسپانيا بار ديگر عنوان قهرماني را از آن خود كرد.
تورنمنت اروپايي ديگري نيز با عنوان UEFA futsal cup وجود دارد. تا كنون پنج دوره از اين مسابقات برگزار شده است و اسپانيا در اين رقابتها نيز پيشتاز مي باشد.