فیفا

فیفا
فدراسیون جهانی فوتبال. فدراسیون بین المللی فوتبال.

مخفف کلمه فرانسوی Fédération Internationale de Football Association (انگلیسی: International Federation of Association Football). فیفا سازمان اداره کننده و قانون گذار بین المللی فوتبال در جهان است. دفتر مرکزی و اجرایی (headquarter) این سازمان در شهر زوریخ (Zürich) کشور سوییس قرار دارد و ریاست کنونی آن نیز به عهده سپ بلاتر (Sepp Blater) است.

تاریخچه فیفا
با گسترش فوتبال بویژه در کشورهای اروپایی در اوایل قرن بیستم، جای خالی یک اتحادیه بین المللی جهت کنترل فوتبال جهان احساس می شد. در روز 21 می 1904 بالاخره فیفا در شهر پاریس توسط هفت کشور سوئیس، دانمارک، هلند، سوئد، فرانسه، بلژیک و اسپانیا تاسیس شد و اولین عضوهای این فدراسیون همین هفت کشور بودند. البته کشور اسپانیا از طریق فدراسیون فوتبالش عضو این سازمان نشد بلکه این کلوب فوتبال مادرید - باشگاه رئال مادرید (Real Madrid) امروزی - بود که عضو فیفا شد. روبرت گورین (Robert Guérin) فرانسوی به عنوان اولین رئیس این فدراسیون انتخاب شد. نام این سازمان بدین خاطر فرانسوی انتخاب شد که تاسیس آن در فرانسه بود.

در همان سال اتحادیه فوتبال آلمان (DFB) نیز عضو فیفا شد. سال بعد نیز فدراسیون و اتحادیه های کشورهای دیگر مثل انگلیس (FA) نیز به عضویت در آمدند.اولین رقابت بین المللی که تحت اداره و نظارت فیفا انجام شد در سال 1906 بود که البته حاصل آن خیلی موفقیت آمیز نبود. این موضوع که دلیل اصلی آن موفق نبودن در فاکتورهای اقتصادی بود بهانه ای شد تا در همان سال ریاست این سازمان به دنیل برلی وولفال (Daniel Burley Woolfall) انگلیسی برسد. تورنمنت بعدیی که فیفا میبایست آنرا اداره می کرد، رقابتهای فوتبال المپیک 1908 لندن بود، که این تورنمنت موفق تر از تورنمنت قبلی سازماندهی و برگزاری شد.

در سال 1909 آفریقای جنوبی، 1912 آرژانتین و شیلی و 1913 ایالات متحده به عضویت این فدراسیون جهانی در آمدند که این موضوع باعث شد تا اعضای آن فقط کشورهای اروپایی نباشند. فدراسیون فوتبال ایران نیز در سال 1920 به عضویت فیفا در آمد.

مسئولان این فدراسیون در طول جنگ جهانی اول تلاشهای بسیاری کردند تا وجود این سازمان را حفظ کنند و موفق هم بودند. امروزه این فدراسیون دارای 207 عضو است و به عنوان یکی از فعالترین سازمانهای بین المللی در جهان بشمار می رود.

ساختار سازمانی فیفا
به دلیل اینکه اداره مرکزی فیفا در سویئس قرار دارد، این سازمان از قوانین حاکم بر کشور سوئیس تبعیت می کند.

بدنه اصلی و تصمیم گیرنده این فدراسیون را “کنگره فیفا” یا همان FIFA Congress تشکیل می دهد. این کنگره شامل یک نماینده از هر فدراسیون عضو است. کنگره فیفا در هر سال حداقل یکبار تشکیل جلسه می دهد تا در مورد قانون گذاری، تدوین قانون، بررسی مسائل و موضوعاتی از این دسته تصمیم گیری کند. این انجمن رییس فدراسیون، دبیر آن و اعضای کمیته اجرایی (Executive Committee) را انتخاب می کند.

رییس فدراسیون (president) و دبیر کل آن (secretary general) اصلی ترین مقام این فدراسیون هستند. کمیته اجرایی که با اداره رییس فدراسیون تشکیل می گردد، مسئول تصمیمگیری اصلی سازمان در فاصله میان کنگره ها است.

فیفا به غیر از اینکه فدراسیونهای و اتحادیه های ملی کشورها را تحت نظارت و اداره بگیرد، خود اغدام به ایجاد نماینده هایی که کنفدراسیون نام دارند در هر قاره یا منطقه کرده تا مسئولیتهای خود را منطقه ای تقسیم تقسیم بندی کند. این کنفدراسیونها شامل موارد زیر می شوند:

AFC - کنفدراسیون فوتبال آسیا (منطقه: آسیا و استرالیا)
- CAF - کنفدراسیون فوتبال آفریقا (منطقه: آفریقا)
- CONCACAF - کنفدراسیون فوتبال آمریکای شمالی و مرکزی، و اتحادیه کارابی (منطقه: آمریکای شمالی و آمریکای مرکزی)
- CONMEBOL - کنفدراسیون فوتبال آمریکای جنوبی (منطقه: آمریکای جنوبی)
- OFC - کنفدراسیون فوتبال اقیانوسیه (منطقه: اقیانوسیه)
- UEFA - اتحادیه فوتبال اروپا (منطقه: اروپا)

روسای فیفا
Robert Guérin - ملیت: فرانسوی - سال خدمت: 1904 تا 1906
Daniel Burley Woolfall - ملیت: انگلیسی - سال خدمت: 1906 تا 1918
Jules Rimet - ملیت: فرانسوی - سال خدمت: 1921 تا 1954
Rodolphe William Seeldrayers - ملیت: بلژیکی - سال خدمت: 1954 تا 1955
Arthur Drewry - ملیت: انگلیسی - سال خدمت: 1955 تا 1961
Stanley Rous - ملیت: انگلیسی - سال خدمت: 1961 تا 1974
João Havelange - ملیت: برزیلی - سال خدمت: 1974 تا 1998
Joseph S. Blatter - ملیت: سویسی - سال خدمت: 1998 تا کنون